چه اتفاقی میافتد که گاهی اوقات، ما انسانها که خودمان را موجودات منطقی میدانیم، کاملا احساسی برخورد میکنیم؟
در بخش دوم موضوع ناج به بررسی ناج از دید روانشناسی میپردازیم و به سوالاتی که مطرح شد، پاسخ میدهیم.
مواردی که از دید روانشناسی باعث میشود تا ناج روی روند تصمیمگیری و رفتار ما تاثیر گذار باشد:
1. تمایل مغز به مصرف کمترین میزان انرژی
2. میانبرهای ذهنی
3. سوگیری های شناختی
4. غرایز
5. حساب های سرانگشتی
6. رفتارهای تکانشی
در واقع بیش از هر چیزی میانبرهای ذهنی ما باعث میشوند که ناج بر روی رفتار و تصمیم گیری تاثیر بگذارد.
Heuristics یعنی میانبرهای ذهنی که به ما کمک میکنند تا راحتتر و سریعتر فکر کنیم و تصمیم بگیریم.
برای توضیح بیشتر ساز وکار ناج در اپیزود روانشناسی ناج، درباره شیوه تفکر و نظریه پردازش دوگانه (DPT) که توسط دو روانشناس به اسم Daniel Kahnemann و Amos Tverskyصحبت کردیم.
بر اساس این نظریه فرآیند فکر کردن به دو صورت اتفاق میافتد:
1. غریزی، احساسی و سریع
2. نظاممند و آرام
بیشتر اوقات ما در زندگی هنگام فکر کردن طبق مدل اول تصمیمگیری میکنیم. چون نمیتوانیم برای هر تصمیمی زمان زیادی و ظرفیت شناختی زیادی را اختصاص دهیم و معمولا از احساسی و غریزی تصمیم گرفتن هم نتیجه بدی نمیگیریم. پس به این علت است که که بیشتر اوقات احساسی تصمیم میگیریم و ناج دقیقا اینجا میتواند بر روی ذهن ما تاثیر بگذارد.
در ادامه به بررسی چندین مثال از میانبرهای ذهنی (heuristic) مثل سوگیری شناختی، راه حل دم دست، خیره شدن و تایید اجتماعی می پردازیم و کاربرد این میانبرهای ذهنی را در دنیای مارکتینگ را تحلیل میکنیم.
این موارد خلاصه ای بود از بخش روانشناسی ناج که در قالب دو اپیزود پادکست به آن پرداخته شده است. برای آشنایی بیشتر با روانشناسی ناج میتوانید اپیزودهای پادکست را گوش کنید.