به گفته هومن خطیبی مدیر بازاریابی صنایع لوازم خانگی مادیران؛ در سال 1402 صنعت مارکتینگ با ریسک‌های بزرگی مواجه خواهد بود که کسب وکارها میتواند از آنها به عنوان فرصت استفاده کنند. ام بی ای نیوز با همراهی هومن خطیبی که یکی از فعالان باسابقه صنعت مارکتینگ ایران است، به بررسی وضعیت صنعت مارکتینگ در سال 1402 پرداخته که در ادامه می‌خوانید.
چرا در سال 1401 تبلیغات محیطی در تصرف محصولات لوازم خانگی بود؟
طی گزارشی که در گردهمایی ام بی ای نیوز ارائه شد؛ در سال 1401 سهم بسیار مهمی از تبلیغات در اختیار برندهای بود که تولیدکنندهی محصولات خانگی هستند. اگر توجه کنید، هر سال در تبلیغات ایران، یک گروهی از دسته خدمات یا محصولات؛ پرچمدار تبلیغات محیطی هستند که این موضوع مربوط میشود به نظام واردات یا قوانینی که برکشور حاکم است و همینطور حجم تولیدی که به نسبت آن قوانین برنامه ریزی شده و طبیعتاً باید در بازار به فروش برسد.
تبلیغات را سال 1401 چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در سالی که گذشت طبق روال هر سال با افزایش قیمت‌ها روبرو بودیم، با توجه به این تفاوت مهم که در 1401 پاندمی را پشت سر گذاشت بودیم و بازار آمادگی بیشتری برای ورود محصولات و خدمات ایرانی داشت. این موضوع باعث شد، برندها، ظرفیت تولید خودشان را با توجه به اینکه واردات صورت نمی‌گرفت و حجم کالاهای قاچاق کم شده بود، بالاتر بردند و این میزان حجم تولید بالا سبب شد که برندها حوزه لوازم خانگی برای اطلاع بازار از این حجم تولید به سمت تبلیغات محیطی هجوم آوردند.
چه پیش بینی برای سال 1402 دارید؟
در میانه سال 1401 با بحرانی اجتماعی مواجه شدیم که به شدت برروی صنعت تبلیغات تاثیر گذاشت و چند ماه رکود برای آن در پی داشت. در واقع هیچ برندی پیش بینی نمیکرد که در این مرحله از سال ( پس از بحران پاندمی کرونا) با یک جریان غیرمنتظره‌ی دیگری مواجه شود. به نظرم همه تولیدکنندگان و صاحبان کسب و کار با توجه به تجربیاتی که درگذشته داشتند، ریسک‌های سال آینده را درنظر میگیرند، البته یکسری اتفاقات غیر قابل پیش بینی هستند و در لحظه نسبت به آنها باید تصمیم گرفت. در 1401 ما با جریانی مواجه بودیم که اگر برندی کالای خودش را در رسانه‌های عمومی معرفی یا تبلیغ میکرد، با دافعه عمومی مواجه میشد. عامه مردم به چنین برندهای اتهاماتی وارد و آنها را همسو با مردم نمی‌دانستند.
در حال حاضر پارادایم غالب در صنعت مارکتینگ چیست؟
همانطور که میدانید در گذشته ارزشهای برند از سوی تولید کننده ایجاد و به مشتری ارائه میشد. بعد از آن برند برای اثبات ارزشهای خود می‌جنگید. اما امروزه اینطور نیست وکسب و کارها ابتدا در الگوی شکل دهی برندشان ارزشهای خودشان را به مشتری یا مصرف کننده عرضه میکنند، سپس این مشتری یا مصرف کننده است که باعث ساخته شدن برند میشود، این موضوع خیلی مهم و تاثیر گذاراست. کسب و کارها باید در نظربگیرند که الگوی های جدید کاملاً عوض شده و با پارادایم های تازه‌ای در شکل گیری برند مواجه هستیم.
به نظرتان افزایش نرخ ارز چه تاثیری در عملکرد برندها داشت؟
اتفاق دیگری که در سال 1401 رخ داد، تغییرات قیمت ارز بود که در آن شرایط نخستین راهکاری که کسب و کارها اجرا کردند، افزایش قیمت‌ها بود که به نظرم راهکار ابتدایی است. به عنوان شخصی که حدود بیست سال در حوزهی مارکتینگ و تبلیغات و کسب و کار فعالیت دارم اعتقادم براین است، بدیهی ترین واکنش افزایش قیمت‌هاست که همه اینکار را میکنند، کمتر برندی این شرایط را به عنوان فرصت نفوذ در بازار برای گرفتن سهم بیشتر یا حمایت از مصرف کننده نگاه میکند و یا چنین اتفاقاتی را به یه عنوان هزینه‌ی مارکتینگی خود در نظر میگیرد.
شرایط حال حاضر برای برندها فرصتهایی در پی خواهد داشت؟
نگاه تحلیلی این است که شرایط پیش رو ممکن است، فرصتهایی را برای برندها در پی داشته باشد، مثل داستان اتومبیلرانهای موفقی که در پیچ‌ها ترمز نمی‌کنند و به سرعت خود اضافه میکنند. در حال حاضر با توجه به وضعیت خاص اجتماعی، اقتصادی و کوچک شدن سفرهی مردم، شرایط برای تولیدکنندگان سخت خواهد شد. در مجموع به نظرم در سال 1402حرکت برندها به سمت استفاده از فرصتهای مناسب برای گرفتن سهم بیشتر بازار خواهد بود.