ام بی ای نیوز: زبان بحران های اجتماعی
در حالی که دامنه نوآوری های در ارتباط با ویروس کرونا به شکل بی سابقه ای گسترده است، ما فقط با نگاه کردن به دیگر دوره های تاریخی می توانیم دریابیم که چگونه این گستره خاص و منحصر به فرد خلاقیت زبانی در بحران های اجتماعی جدی متجلی می شود.
جنگ جهانی دوم واژه «رادار» (کشف و تغییر امواج رادیویی) را وارد دنیای لغت های همه مردم دنیا کرد.
اخیرا، خروج انگلیس از اتحادیه اروپا (که به زبان محاوره ای با عنوان «Brexit» شناخته می شود) به ما دنیایی از عبارات جدید مثل «brexiteer» را عرضه کرد.
در خصوص بیماری های همه گیر مهم، تاثیر ماندگار آن بیماری ها بر روی زبان معمولا شامل ورود اسامی چنین امراضی به گستره زبانی جوامع می شود. این موضوع در مورد ویروس نقص ایمنی بدن (اچ آی وی)، سندروم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز)، آنفولانزای اسپانیایی (۱۹۲۰-۱۹۱۸)، سارس (۲۰۰۴-۲۰۰۲)، آنفولانزای خوکی (۲۰۰۹) و غیره صدق می کند. در این میان ویروس کرونا بر خلاف بقیه ظاهرا فقط به ورود یک بیماری جدید به فرهنگ واژگان بسنده نکرده است و ظاهرا بر روی نوع گفتگو ها نیز تاثیر می گذارد.
با توجه به این فرایند نوآوری لغوی، دو سوال مطرح می شوند که ارزش پرسیدن را دارند: در وهله نخست چرا یک سری اصطلاحات جدید با الهام از ویروس کرونا اختراع می شوند؟ در ادامه چرا این اصطلاحات با چنین سرعت زیادی در زندگی ما به کار برده می شوند؟ از این گذشته، همواره شاهد ورود کلمات جدیدی به دنیای واژگان هستیم، اما تعداد کمی از آن ها به سبک و سیاق کرونا وارد حوزه گسترده تری از آکاهی عمومی شده اند.
زبان های مختلف به هم می پیوندند
رونالد کارتر، استاد پیشین زبان انگلیسی مدرن در دانشگاه ناتینگهام، در مقاله ای که به طور گسرتده مورد استناد قرار گرفت، این نکته را بیان می کند که «بازی کلامی غالبا با اهدافی طنز آمیز انجام می شود و بخشی از آن به منظور نزدیک تر کردن مردم به یکدیگر اتفاق می افتد.» در ادامه هدف از انجام آن به چالش کشیدن دیدگاه «معمولی» نسبت به اشیاء نیز خواهد بود. کارتر سپس به شرح استدلال های خود در این مورد می پردازد که زبان مبتکرانه و اختراعی نه فقط تزئینی بلکه عملی است.
فقط در مدت سه ماه، ویروس کرونا اساسا شیوه زندگی ما را تغییر داده است. این ویروس باعث تعطیلی کسب و کار ها و دگرگونی الگو های کاری ما شده است. این واژگان جدید به عنوان یک کارکرد تند نویسی سودمند برای حرف زدن درباره مسائل مرتبط با ویروس کرونا، از تاثیر ویروس بر روی زندگی های کاری ما گرفته، تا تاثیر اقدامات قرنطینه ای یا حتی فقط راهی برای تفریح کردن و خندیدن به جهان پیرامونمان مورد استفاده قرار گرفته اند. برون ریزی استعاره ها، واژگان جدید اختراعی و نوآوری های واژگانی که در چند ماه آینده شاهد آن بوده ایم، به این واقعیت اشاره می کند که خلاقیت زبانی به عنوان یک بخش کلیدی از زبان، روش های ما برای تعامل با جهان را تغییر می دهد.
واژگان جدید همچنین به افراد کمک می کنند تا نگرانی های خود درباره بحران ویروس کرونا را بیان کنند. این بزرگ ترین بحران سلامتی است که نسل های مختلف درگیر آن شده اند. این دنیای جدید تحت عنوان یک نوع «چسب اجتماعی» لغوی افراد را دور یک سری نقاط مرجع فرهنگی اشتراکی، جمع می کند. در صورت عدم برقراری تماس منظم اجتماعی، گفتگوی مشترک بخش مهمی از کمک به افراد برای درک حس ارتباط با یکدیگر به شمار می رود.
شاید سمس از بزرگ ترین عوامل انتشار اصطلاحات کرونایی این واقعیت باشد که ما دیجیتالی تراز گذشته با همدیکر ارتباط داریم. این نوع ارتباط در طول شیوع سارس در سال ۲۰۰۲ یا آنفولانزای خوکی در سال ۲۰۰۹ وجود نداشت. دسترسی فوری به رسانه های احتماعی حالا به بخشی جدایی ناپذیر از زندگیمان تبدیل شده است و ما به وسیله طیف متنوعی از روزنه های رسانه های اجتماعی مطالب را با دوستان و اعضای خانواده خود به اشتراک می گذاریم. مقیاس و میزان ارتباطات آنلاین ما بدان معنا است که در حال حاضر نسبت به گذشته فرصت های بسیار بیشتری برای ابداع یک اصطلاح جدید توسط افراد و به اشتراک گذاری آن با دیگران فراتر از جوامع محلی در دسترس خود وجود دارد.
در دوران تحولات مهم و قابل توجه در عرصه های اجتماعی یا مدنی، خلاقیت زبانی نه فقط بازتاب دهنده عمده تفکرات و نگرانی های این عصر است بلکه در ادامه نشان می دهد که مردم چگونه برای حرف زدن درباره چالش ها و موضوعات جدید دور هم جمع می شوند. با اوج گرفتن ویروس کرونا، درک اصطلاحات جدید مرتبط با آن از گذشته مهم تر می شود.
مرضیه فروتن